Mijn hond is dominant?
Een veel gehoorde kreet waar een diversiteit aan problemen achter schuil gaat. Van de hond die vecht in het park tot de hond die gromt naar de eigenaar. Maar slechts zelden betreft het een zogeheten dominantieprobleem. Honden kunnen om uiteenlopende redenen agressie inzetten. Op deze site vertellen we over dominantie, maar vooral ook de andere oorzaken voor agressieproblemen, die niets met dominantie te maken hebben. Hier vindt u uitleg, praktische tips en het advies om deskundige hulp te zoeken. Agressie kan immers een reëel gevaar opleveren voor mens en dier.
Dominantie en rangorde
Dominantie is iets anders dan agressie. Deze termen worden nog wel eens met elkaar verward. Dominantie zegt iets over de relatie tussen twee individuen. De honden moeten elkaar dus kennen. Agressie kan, maar hoeft hierbij helemaal geen rol te spelen. Honden zijn sociale dieren en in in een groep is het handig als er regels zijn; een verschil in status tussen honden kan duidelijkheid geven. De ene hond vindt dat overigens belangrijker dan de andere hond. Als er in een groep een hiërarchische structuur is, noemen we dat een rangorde (de posities van de groepsleden onderling).
Agressie in 't park is zelden dominantie
Om vast te stellen of een hond dominant is over een soortgenoot moet er op z'n minst sprake zijn van een relatie tussen de twee dieren. Ze moeten elkaar dus vaker zien en in verschillende situaties. Is dat het geval en zijn er dan onduidelijkheden over de verhouding, dan wordt dat in de meeste gevallen opgelost zonder agressie en vertonen honden conflictvermijdend gedrag.
Als honden elkaar voor het eerst tegenkomen in het park is er dus geen sprake van een relatie, waardoor eventuele statusverschillen geen rol spelen in de communicatie. |
Ouderwets en achterhaald?Dominantie is een normaal begrip in de studie naar gedrag van sociaal levende dieren. Echter in hondenland is het een begrip die nogal negatieve lading heeft gekregen. Bestaat dominantie nu wel of niet bij honden? Verschillende, zelfs recente onderzoeken tonen aan dat er dominantierelaties bij honden kunnen zijn. Daarentegen zijn er ook onderzoeken die groepen honden hebben bestudeerd waarin juist te zien was dat deze honden geen dominantieverhoudingen hadden. Dat wil overigens niet zeggen dat dominantie niet bestaat bij honden. Het bestaat wel, maar onder bepaalde omstandigheden en bij bepaalde individuen. Het is dus nogal ingewikkeld.
Dominantie heeft vooral een negatieve lading gekregen omdat dit begrip verward wordt met straffen en overheersen. Het begrip dominantie is in hondenland jaren geleden verkeerd toegepast en hierdoor zijn vele misvattingen ontstaan in de opvoeding en training van honden. Lees meer over dominantie bij honden Meestal aangeleerd gedrag
Bij elk gedragsprobleem spelen leerprincipes, de manier waarop een hond iets leert, een grote rol. Een hond leert bijvoorbeeld het geluid van een rammelende voerbak interpreteren als iets prettigs: er komt eten aan! Loopt de baas naar de riem, dan gaan we wandelen. Neemt hij ook nog de bal mee, dan is het helemaal fijn, want dan wordt er gespeeld! Maar deze vorm van leren, de klassieke conditionering, kan ook een negatieve uitkomst hebben. Zo kan een bezoekje aan de dierenarts voor de hond zo vervelend zijn dat hij de witte jas van de dierenarts koppelt aan een nare ervaring. Wanneer die witte jas bij het eerstvolgende bezoek op hem afkomt gaat de hond grommen met als resultaat dat de jas op afstand blijft. Zo leert de hond dat hij met agressie zijn zin krijgt. Deze vorm van leren, waarin de hond het effect van zijn eigen gedrag leert kennen, noemen we operante conditionering.
|
